استابلایزر پی وی سی چیست ؟

به طور کلی استابلایزرهای پی وی سی شامل دو نوع :

الف) پایدارکننده های حرارتی(Thermal stabilizer) برای محفاظت پلیمر در حین فرآیند و

ب) پایدارکننده های امواج ماوراءبنفش (UV) برای محفاظت پلیمرها در برابر تشعشعات بیش از اندازه خورشیدی است، که معمولا باعث تغییر رنگ و تخریب زود هنگام پی وی سی  تقسیم می گردند.

استابلایزرهای حرارتی اغلب در پلی وینیل کلراید (PVC) استفاده می شوند. PVC به حرارت و تنش بسیار حساس است و تحت این شرایط در اثر تجزیه،کلریدریک اسید (HCl) آزاد می کند. از آنجا که HCl خاصیت خورندگی دارد و با توجه به تمایل پلیمرها به تجزیه سریع، PVC باید در طول اکستروژن پایدار شود. از آنجایی که  PVCهای سخت در دمای بالاتری فرآوری می شوند در مقایسه با  PVCهای انعطاف پذیر اهمیت پایدار کننده ها بیشتر است.

چنانچه یک مولکول HCl از تجزیه PVC آزاد شود، آزاد شدن مولکول های HCl نزدیک به آن تسهیل و منجر به تجزیه سریع پلیمر می شود. پایدارکننده ها با اولین مولکول HCl آزاد شده واکنش می دهند و بدین ترتیب مانع تسهیل فرآیند آزاد شدن مولکول های دیگر می شوند. تاکنون، بیشتر پایدارکننده های PVC بر پایه کلسیم و سرب بوده اند.

ملاحظات زیست محیطی انواع جدیدی از این مواد را پدید آورده است که به عنوان نمونه می توان به پایدارکننده های بر پایه باریم ـ روی و کلسیم ـ روی اشاره کرد.پایدارکننده های UV، برای پلیمرهایی استفاده می شود که توسط انرژی امواج ماوراءبنفش قابل تجزیه هستند. انرژی UV باعث شکست زنجیره پلیمرهای بدون محافظ می شود.

نتایج این تخریب، کاهش خواص مکانیکی، تغییر رنگ و ترک خوردگی است. این پایدارکننده ها جاذب قوی امواج UV هستند و مانع تخریب پلیمرها می شوند. همچنین این مواد به عنوان یک تله برای رادیکال های آزاد شده در حین تجزیه، عمل می کنند. دوده به عنوان یک پایدارکننده رایج شناخته شده است، ولی به علت داشتن رنگ سیاه کاربرد محدودی دارد. آمین های غیر آزاد برای به تله انداختن رادیکالهای آزاد مؤثر هستند.

استفاده از آمیزه استئارات کلسیم (CaSt2) و استئارات روی (ZnSt2) به عنوان پایدارکننده، اثر هم افزایی دارد و این اثر مربوط به واکنش تبادل سریع بین ZnCl2 و CaSt2 است که سبب بازتولید ZnSt2 و مصرف ZnCl2  نامطلوب می گردد. بنابراین، بسته به خواصی که بهبود آن بیشتر مورد نظر است (ثبات رنگ اولیه یا طول عمر بالاتر)، آمیزه هایی با نسبت های مختلف CaSt2 و ZnSt2 مورد استفاده قرار می گیرند.

منبع: شرکت کیهان شیمی