به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، یک مطالعه جدید که توسط مؤسسه تحقیقات و مشاوره یونومیا انجام شده است، عملکرد ۴۸ کشور از جمله مناطقی با بالاترین نرخ بازیافت و بسیاری از بزرگترین اقتصادهای جهان را از نظر نحوه عملکرد در حوزه بازیافت بررسی کرده و برترین بازیافتکنندگان جهان را معرفی کرده است. این مطالعه همچنین شامل کشورهای کمدرآمد در آمریکای لاتین، آسیا و آفریقا میشود تا نابرابریهایی را که در سطح جهانی وجود دارد، بهطور متمایز بررسی کند.
بر اساس این مطالعه ۱۰ کشور برتر از نظر عملکرد نرخ بازیافت عبارت از اتریش، ولز، تایوان، آلمان، بلژیک، هلند، دانمارک، اسلوونی، ایرلند شمالی و کرهجنوبی هستند. این گزارش نرخ بازیافت کشورها را بر مبنای تعریف استفادهشده توسط اتحادیه اروپا مقایسه کرده است و نشان میدهد که نرخ بازیافت کشورهای برتر جهان از میزان ۶۰ درصدی زبالههای شهری تجاوز نمیکنند.
هشت مورد از ۱۰ کشور برتر در اروپا قرار دارند که نشاندهنده استراتژیها و سیاستهای بلندمدتی است که سرمایهگذاری در جمعآوری، لجستیک، تفکیک و بازفرآوری در سراسر این قاره را هدایت میکند. تایوان و کرهجنوبی دو کشور آسیای شرقی هستند که سیستمهای جمعآوری و بازیافت
از قدیم در این کشورها رواج داشته است. این نتایج اهمیت سرمایهگذاری بلندمدت در راحت و کارآمد کردن بازیافت را نشان میدهد و همچنین نقشی را که ایجاد هنجارهای رفتاری طی سالها در ایجاد فرهنگ بازیافت ایفا میکند. در بعضی از کشورها از جمله سنگاپور، کرهجنوبی، اسپانیا و آلمان نیز نرخ بازیافت با کاهش مواجه است.
ولز با نرخ بازیافت ۵۹ درصد بالاترین عملکرد را در بریتانیا داشت و پس از اتریش در جایگاه دوم قرار گرفت. نرخ بازیافت در ولز از زمان معرفی استراتژی جدید «به سوی زباله صفر» در سال ۲۰۱۰ بهطور چشمگیری افزایش یافته است. این استراتژی بلندمدت، موارد بازیافت را مشخص میکند که در صورت نادیده گرفته شدن با جریمههای مالی حمایت میشود. انگلیس با نرخ بازیافت ۴۴ درصد در رتبه یازدهم قرار دارد.
در طول انجام این مطالعه مشخص شد که تفاوتهای زیادی در میزان ظروف نوشیدنی در بازار وجود دارد و ارتباط کمی بین میزان مصرف این ظروف و عملکرد بازیافت وجود دارد؛ کشورهایی که بالاترین نرخ بازیافت زبالههای شهری را دارند، نرخ جمعآوری ظروف نوشیدنی خوبی نیز دارند، اما کشورهایی که بیشترین مقدار ظروف نوشیدنی را در بازار داشتند از جمله ایالات متحده و استرالیا، نرخ «جمعآوری برای بازیافت» بسیار پایینی داشتند.
اتریش بهعنوان کشور پیشرو در زمینه بازیافت الگوهای مشخصی در سطح دولتی و انفرادی دارد؛ بهعنوان مثال، بازیافت به زبالههای آلی، کاغذهای باطله، بستهبندی پلاستیکی، بستهبندی فلزی و شیشه طبقهبندی میشود و افراد باید شیشهها را بر اساس رنگ در ظروف متمایز قرار دهند. بر اساس مطالعات انجامشده، ۹۶ درصد از اتریشیها ادعا میکنند که زبالههای عمومی خود را بر اساس نوع بستهبندی جدا میکنند و ۹۹ درصد اقداماتی را برای جداسازی کاغذ از سایر زبالهها انجام میدهند. در مجموع، خانوادهها در اتریش سالانه بیش از یک میلیون تن مواد بازیافتی را مرتب میکنند.
این کشور با ارائه سیستم جداسازی سطل زباله، فرایند بازیافت را بسیار آسان کرده است. هر شهرداری در اتریش، شرکت مدیریت پسماند خود را دارد و خانوادهها و مشاغل میتوانند برای تخلیه بازیافت جمعآوری شده بیش از حجم سطلها، با این شرکتها تماس برقرار کنند. علاوه بر این، یک برنامه تلفن همراه رایگان در دسترس شهروندان چندین شهر اتریش قرار دارد که به جمعآوری زباله و ارائه خدمات مفید همچون سازماندهی زبالهها و بهروز رسانی زمان و مکانهای جمعآوری کمک میکند.
جریمههای بسیار شدیدی برای تخطی از مقررات بازیافت در اتریش وجود دارد، برای مثال، جریمه نقدی تا ۳۶ هزار و ۳۴۰ یورو یا دو سال زندان برای تخلیه غیرقانونی زباله و همچنین تخلیه مواد خطرناک در آب وجود دارد. به جرأت میتوان گفت که مقامات اتریش مدیریت پسماند را بسیار جدی میگیرند و به همین دلیل است که وین یکی از تمیزترین شهرهای جهان باقی مانده است.
این مطالعه نشان داد که کشورهایی که نرخ بازیافت شهری بالایی دارند، از ویژگیهای استراتژیک و عملکردی مشابه برخوردار هستند؛ همه این کشورها یک استراتژی رسمی زباله و بازیافت شامل اهداف روشن در مواردی دارند که نیاز است به آنها دست پیدا کنند و اقداماتی برای بهبود آنها انجام شود.
مجموعه گسترده و مجزایی از مواد قابلبازیافت از جمله مواد آلی در این کشورها معرفی میشود و روشهای مناسب برای بازیافت برای خانوارها و مشاغل ارائه میشود؛ روشهایی برای اطمینان از اینکه بازیافت بر مبنای آلایندگی انجام میشود و همچنین راهکارهایی برای تشویق تولیدکنندگان به اجتناب از فروش بستهبندیهای غیرضروری ارائه میگردد و از محدود شدن عملکرد توسط بودجههای موجود در اختیار نهادهای عمومی جلوگیری میشود. کشورهای برتر از انگیزههای مالی و سایر مشوقهای رفتاری برای تشویق خانوادهها و مشاغل به استفاده از سیستم بازیافت استفاده میکنند.
سوئد یکی از کشورهای پیشرو در پردازش زباله با نرخ تا ۹۹ درصد در سال ۲۰۱۱ است. از آن زمان تاکنون، کمتر از یک درصد از خانوارها زبالهها را به محل دفن زباله میآورند. در واقع، سوئد توجه خود را به مسائل زیستمحیطی از سال ۱۹۹۱ آغاز کرده و یک سیستم سختگیرانه پردازش زباله ایجاد کرده است.
۹۷ درصد رقمی است که نشاندهنده نسبت زبالههای پلاستیکی بازیافت شده در نروژ است. برای دستیابی به این درصد، یک مرکز تخصصی بازیافت برای محصولات زباله پلاستیکی در این کشور راهاندازی شد. نروژ همچنین سیاستی را اعمال کرده است که در آن مردم باید هنگام خرید نوشیدنیهای بطریدار هزینههای اضافی را بپردازند و هنگام آوردن بطریهای خالی به دستگاههای جمعآوری، وجه آن بازپرداخت میشود.
آلمان در حال حاضر کشور پیشرو در جنبش بازیافت زبالههای پلاستیکی است. با ترویج بازیافت، این کشور سالانه بیش از یک میلیون تن زباله را کاهش داده است. آلمان سیاستی را اعمال کرده است که شرکتها پس از استفاده کاربران از محصولات خود، مسئولیت مدیریت بستهبندی را بر عهده دارند. علاوه بر این، آلمان همچنین سیاست طبقهبندی زبالهها بر اساس رنگ را دارد که اگر بهدرستی طبقهبندی نشوند، مشمول جریمه مربوطه خواهند شد.
در بلژیک بیش از ۸۰ درصد زبالهها بازیافت میشوند. این کشور از دو فرآیند تصفیه زباله استفاده میکند: Ecolizer و Green Event؛ دو سیستمی که برای مدیریت و محاسبه میزان زبالههای تأثیرگذار بر محیط زیست ساخته شدهاند.
اتریش در فهرست کشورهایی با بالاترین نرخ بازیافت ۶۳.۷ درصد قرار دارد. در اتریش، بیوتکنولوژی بازیافت پلاستیک PET برجستهترین سیستم پردازش زباله در نظر گرفته میشود. اتریش به لطف آنزیم یک قارچ، از آن برای تجزیه پلاستیک PET و سپس تبدیل آن به پلاستیک با کیفیت بالا استفاده کرده است.
گزارشهای دیگر نشان میدهند که تنها ۲۱ درصد از مواد قابلبازیافت در سطح خانوار و مشاغل جمعآوری میشود و ۷۶ درصد از مواد قابلبازیافت در سطح خانوار از بین میرود. این آمار بر اهمیت ارائه خدمات بازیافت به همه خانوارها و درگیر کردن مردم با نحوه بازیافت محلی تأکید میکند و توصیههایی برای غلبه بر این چالش مطرح است.
یکی از اقدامات مؤثر در این زمینه که باید توسط مسئولان شهری انجام شود، بهبود گزارش زباله شهری و بازیافت از جمله استفاده از تعریف روشن و منسجم پسماند شهری، گزارش بر اساس مواد کلیدی، گزارش بر اساس انواع زباله است و اینکه تا حد امکان بین تخمینهای تولید، جمعآوری و بازیافت زباله تمایز قائل شوند. مسئولان بهتر است شیوههایی را در برنامههای خود به کار گیرند که کشورهای با عملکرد بالا استفاده میکنند.
درک عملکرد هر کشور در سراسر جهان از نظر تولید زباله و بازیافت زبالههای تولیدشده برای دستیابی به پیشرفت در حرکت به سمت اقتصاد جهانی دایرهای بسیار مهم است. به لطف تلاشهای دولتی برای ایجاد هماهنگی بین سازمانهای بازیافت، خانوارها و مشاغل میتوان به نرخ بسیار بالاتری از بازیافت دست پیدا کرد.
«افزایش نرخ بازیافت جهانی» برای جلوگیری از استفاده بیشازحد از منابع جهان امری حیاتی است و برای دستیابی به این هدف واحد، باید برنامه کشورها مشخص باشد تا تلاشها حداکثر تأثیر را داشته باشند. کمبود استاندارد بینالمللی در مورد آنچه دقیقاً باید اندازهگیری شود، مقایسه بین کشورها را دشوار میکند و کشف اینکه کدام کشورها بزرگترین بازیافتکنندگان هستند، امکان استفاده از بهترین شیوهها در سراسر مرزها و افزایش نرخ بازیافت برای همه را فراهم میکند.
مطالعات تأیید میکند که قوطیهای فلزی نوشابه بالاترین نرخ بازیافت را در مقایسه با پلاستیک و شیشه دارند. در حالی که قوطی آلومینیومی نوشیدنی بالاترین نرخ مصرف را در ایالات متحده دارد، این کشور متعهد به افزایش نرخ بازیافت این مواد آلومینیومی شده است و اقداماتی را برای افزایش این نرخ تعیین کرده است.
صنعت آلومینیوم متعهد به دستیابی به فرایند چرخش کامل است و با سناریوی صفر خالص آژانس بینالمللی انرژی تا سال ۲۰۵۰ همسو است چراکه به لطف خواص منحصربهفرد آلومینیوم، میتوان آن را بدون از دست دادن کیفیت خود بهطور نامحدود بازیافت کرد. در حال حاضر نزدیک به ۳۶ درصد از تولید جهانی آلومینیوم از مواد بازیافتی حاصل میشود. با این حال، سالانه بین هفت تا هشت میلیون تن آلومینیوم از بین میرود که نسبت به ۵.۵ میلیون تن در دهه گذشته، افزایش قابلتوجهی داشته است، بخش بزرگ این هدررفت در قالب بستهبندی است.
در کنگره COP۲۸ که سال گذشته در دبی برگزار شد، مدیران زنجیره ارزش قوطیهای آلومینیومی فراخوانی برای اقدام برای افزایش نرخ بازیافت قوطی نوشابه در جهان از ۷۱ درصد به حداقل ۸۰ درصد تا سال ۲۰۳۰ و نزدیک به ۱۰۰ درصد تا سال ۲۰۵۰ اعلام کردند.
در حالی که پیشرفتهای بسیاری در زمینه بازیافت وجود دارد اما در حال حاضر تنها ۹ درصد از پلاستیکها بازیافت میشوند و بقیه به محلهای دفن زباله و اقیانوسها میرود. از جمله دلایل پایین بودن این نرخ میتوان به این نکته اشاره کرد که پلاستیکهای کثیف و آغشته به مواد غذایی قابلبازیافت نیستند. حتی پلاستیکهای (پلی اتیلن ترفتالات)PET که قابلیت بازیافت بالایی دارند، ممکن است در صورت آلوده شدن بازیافت نشوند. یک راهحل ساده برای حل این مشکل شستن ظروف پلاستیکی قبل از قرار دادن آنها در سطل بازیافت است.
بیش از ۹۰ درصد پلاستیکهای اقیانوسی فقط از ۱۰ رودخانه میآیند. این رودخانهها در مناطقی با تراکم جمعیت بالا و سیستم مدیریت پسماند ضعیف واقع شده و عبارت از یانگ تسه، ایندوس زرد، های او، گنگ، مروارید، آمور، مکونگ در آسیا و نیل و نیجر در آفریقا هستند.
پنجمین همایش اقتصاد صنایع پلاستیک در ایران 8 و 9 مهر ماه برگزار می شود.