مالیات بر صادرات؛ محرک صنایع تکمیلی

هرقدر که ما بتوانیم زنجیره ارزش را تکمیل کنیم، در میان‌مدت و بلند‌مدت قطعاً به سود اقتصاد کشور خواهد بود و همه کسانی که در این زنجیره قرار گرفته‌اند از آن منتفع خواهند شد. اخذ مالیات از صادرات صنایع بزرگ بالادستی در جهت همین رویکرد تدوین شده است. به گزارش اینپیا- صنایع پلیمر به‌عنوان گسترده‌ترین […]

هرقدر که ما بتوانیم زنجیره ارزش را تکمیل کنیم، در میان‌مدت و بلند‌مدت قطعاً به سود اقتصاد کشور خواهد بود و همه کسانی که در این زنجیره قرار گرفته‌اند از آن منتفع خواهند شد. اخذ مالیات از صادرات صنایع بزرگ بالادستی در جهت همین رویکرد تدوین شده است.

به گزارش اینپیا- صنایع پلیمر به‌عنوان گسترده‌ترین صنایع تکمیلی پتروشیمیایی مهم‌ترین مزیت رقابت ملی ما است. هر‌قدر ما در این مسیر مطابق فرمایشات مقام معظم رهبری که تأکید بر پشتیبانی‌ و مانع‌زدایی‌ در مسیر تولید داشتند، حرکت کنیم و منویات ایشان را سرلوحه کارمان قرار دهیم، قطعاً منجر به توسعه اقتصادی کشور شده و تمام مردم ایران از این امر منتفع خواهند شد.

در این خصوص با دکتر برمک قنبرپور، عضو هیات‌مدیره و رئیس کمیسیون آموزش انجمن ملی صنایع پلیمر ایران به گفت‌وگو پرداخته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

 

* آخرین وضعیت اخذ مالیات از شرکت‌های بزرگ صادرکننده محصولات پتروشیمی به کجا رسید؟

برای صادرات مواد خام و نیمه‌خام که مواد پتروشیمی هم مشمول همین نوع مواد هستند قانونی در مجلس مصوب شد که ما انتظار داشتیم این مصوبه اجرایی شود، كه هنوز این اتفاق نیفتاده و این مصوبه اجرایی نشده است. به‌هر‌حال شرکت‌های بزرگ صادرکننده همچون پتروشیمی‌ها نیز در راستای منافع خود (برای عدم اجرای آن) در تلاش هستند. البته تا آنجایی‌که بنده اطلاع دارم، فعلاً این مصوبه اجرایی نشده است.

 

* نظر شما در این خصوص چیست و باید چه رویکردی اتخاذ شود؟

هرقدر که ما در مسیر تکمیل زنجیره ارزش هر کالایی همچون مواد اولیه پلیمری؛ که توسط پتروشیمی‌ها تولید می‌شوند گام برداریم، این به‌معنای خلق ارزش افزوده بیشتر، تولید ناخالص داخلی بالاتر، اشتغال افزون‌تر و در نهایت توسعه اقتصادی کشور خواهد بود. بنابراین هرقدر ما بتوانیم زنجیره ارزش را در فرآیندهای تولیدی تکمیل کنیم، صددرصد در میان‌مدت و بلند‌مدت (قطعاً) به سود اقتصاد کشور خواهد بود و تمام بازیگران این زنجیره از آن منتفع خواهند شد.

ممکن است در این مقطع در کوتاه‌مدت به‌نظر برسد که پتروشیمی‌ها متضرر می‌شوند یا سود کمتری نصیب آنها خواهد شد، اما قطعاً در بلندمدت این موضوع حتی به‌نفع پتروشیمی‌هاست؛ که البته بسیار مبارک خواهد بود که این اتفاق رخ دهد. مثلاً فرض کنیم که یک کامودیتی همچون یک ماده پلیمری‌ که در هر تن ممکن است 800، 1000 یا 1200 دلار قیمت‌گذاری شود، وقتی به یک کالا تبدیل می‌شود، مثلاً به یک پیشران صادراتی (همچون بسته‌بندی) تبدیل می‌شود تا به صورت یک محصول نهایی آماده عرضه شده، یا دقیق‌تر وقتی که بسته‌بندی به آن اضافه می‌شودنآن اضافه می‌شود، اصطلاحاً کالا پَک می‌شود، طبیعتاً دیگر آن ماده اولیه مثلاً پلی‌اتیلنی تنی 1000 دلار قیمت‌گذاری نخواهد شد. ممکن است قیمت آن به 5 هزار یا 10 هزار دلار در هر تن برسد.

بنابراین بسیار مطلوب است که مشوق صادرات از روی کالاهای خام و نیمه‌خام برداشته شود تا تهییج و تشویق صادرات به تأمین نیاز داخلی منتهی شود. این مکانیزم به‌نظر بنده صددرصد به‌نفع توسعه اقتصاد کشور خواهد بود.

 

* بهای گاز طبیعی برای صنایع تکمیلی چه نوسانی داشته است؟

در همین چند ماه اخیر ما شاهد افزایش سرسام‌آور هزینه‌های تعرفه گاز بوده‌ایم. برخی از صنایع پایین‌دستی پتروشیمی مصرف گازشان کمتر است، مثل ماشین‌آلات اکستروژن‌پایه موسوم به ‌ اکستروژن‌بیس که عموماً با برق فعالیت می‌کنند که ما نگرانيم همین اتفاق که برای تعرفه‌های گازی حادث شده، برای بهای برق هم بیفتد. بسیاری از صنایع پایین‌دستی پتروشیمی‌ها یا تکنولوژی‌های شکل‌دهی براساس کوره‌های ریسیرکولیشن هوای داغ کار می‌کنند که همگی اینها مصرف گاز بسیار زیادی دارند، یا حتی بعضی از ماشین‌آلات هم دمای مورد نیازشان از طریق گاز تأمین می‌شود.

اینکه ما بیاییم و بگوییم که مابه‌التفاوت قیمت گاز هر دوره بر‌اساس بهای خلیج‌فارس یا قیمت‌های صادراتی محاسبه ‌شود یا از قیمت‌های اروپا برای نرخ‌گذاری بهره‌مند شویم، به هیچ‌عنوان از نظر بنده عادلانه نیست. به دلیل اینکه اولاً که ما ذخایر گاز بسیار زیادی داریم و این یک مزیت رقابتی ملی است و حتماً و باید منجر به توسعه اقتصادی در کشور شود و ما عملاً در حال بی‌اثر کردن این مزیت رقابتی هستیم. اگر همین اتفاق در سایر حامل‌های انرژی ادامه پیدا کند، در آینده هم بسیار متضرر خواهیم شد و عملاً توان رقابتی خودمان را در بازارهای منطقه از دست خواهیم داد. بنابراین فکر می‌کنم به هیچ عنوان عادلانه نیست و باید این روند متوقف شود.

 

* تعیین نرخ در چه مسیری قرار گرفته است و آینده آن چه خواهد شد و پیشنهاد شما در این خصوص چیست؟

مطابق طرح جدید وزارت صمت مقرر بود که بحث قیمت‌گذاری مواد اولیه پتروشیمی دیگر بر مبنای بازار هدف صادراتی و قیمت‌های جهانی نباشد. اما همچنان شاهد هستیم که چنین چیزی محقق نشده است. بخشی از این طرح وزارت صمت اجرایی شده، اما بخشی از آن که مقرر بود براساس قیمت‌های پایه و میزان رقابت محاسبه بشود و عملاً این نرخ به‌صورت داینامیک و شناور باشد که بتواند هم کاهش پیدا کند و هم افزایش، می‌بینیم که آن بخش از طرح اجرایی نشده و همچنان به‌نظر می‌رسد که قیمت‌گذاری براساس نرخ‌های بازارهای صادراتی و نرخ‌های جهانی انجام مي‌شود. به‌نظر بنده طرح وزارت صمت و دقیق‌تر این بخش از طرح وزارت صمت که بحث قیمت‌گذاری مطرح بود و عملاً تنظیم‌گری را به‌صورت یک نهاد مستقل در نظر می‌گرفت، همچنان محقق نشده و ما فعالان صنایع پایین‌دستی امید داریم تا هر‌چه زودتر آن بخش طرح هم اجرایی شود.

اما در خصوص تکمیل زنجیره ارزش در همه عرصه‌ها؛ هرقدر که ما در مسیر توسعه تکنولوژیک، ایجاد مشوق، تولید دانش، رفع موانع و بهبود فضای کسب و کار این صنایع مطابق فرمایشات مقام معظم رهبری که تأکید ايشان امسال بر پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها در مسیر تولید بود، حرکت کنیم، قطعاً منجر به توسعه اقتصادی کشور خواهد بود و تمام آحاد ملت ایران از این امر منتفع خواهند شد.