پسماند از چرخه بازیافت پس ماند

سرانه تولید زباله در کردستان ۹۲۱ گرم به ازای هر نفر است و این آمار در کشور ۷۰۰ گرم و در جهان ۳۰۰ گرم است، از طرفی میزان بازیافت زباله در ایران حدود ۲۰درصد و در کردستان کمتر از ۱۰درصد است در حالی که نرخ متوسط جهانی آن ۷۰ درصد و نکته حائز اهمیت این است که میزان اشتغال‌زایی ناشی از دفن ۱۰ هزار تن زباله در دنیا، دو نفر است و بازیافت همین حجم از زباله برای ۹ نفر ایجاد شغل خواهد کرد.

بی‌توجهی به مدیریت پسماند 
با این حال مدیرکل حفاظت محیط زیست کردستان یکی از معضلات زیست محیطی استان را اجرا نشدن طرح تفکیک زباله از مبدأ می‌داند که بارها به شیوه‌های متعدد اعم از کتبی و شفاهی خواستار اجرای آن توسط شهرداران شهرهای استان شده است.
اقبال حمیدی بخش زیادی از افزایش جمعیت سگ‌های بدون صاحب به عنوان آسیبی برای امنیت محیط زیست شهری را نتیجه عدم اجرای تفکیک زباله از مبدأ دانسته و ادامه می‌دهد: بسیاری از شهرهای ایران این طرح را دیر آغاز کردند ولی عملکرد مطلوبی دارند و به خوبی در این زمینه اقدام کرده‌اند.

به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست کردستان به دلیل مدیریت نامناسب پسماند و جایگاه‌های دفن زباله تاکنون پرونده چند شهردار در شهرهای استان از جمله قروه، مریوان و بانه به مراجع قضایی معرفی شده است.

حمیدی با اشاره به اینکه قانون مدیریت پسماند سال ۱۳۸۳ مصوب شد، می‌گوید: براساس این قانون دستگاه‌های مربوط و شهرداری‌ها مکلف بودند تا سال ۱۳۹۰ نسبت به تبدیل زباله به سوخت اقدام کنند که در کردستان پس از گذشت حدود ۱۳ سال این برنامه هنوز محقق نشده است و بدون شک این قانون به دلیل نداشتن ضمانت اجرایی نیاز به به‌روزرسانی دارد.

وی با بیان اینکه مدیریت پسماند جزو اولویت‌های شهرداران استان نیست، ادامه می‌دهد: ۲۰درصد از زباله قابلیت بازیافت و برگشت به چرخه مصرف پیش از آنکه با انواع آلودگی ادغام شود را دارد.

 از طرفی دو سال است کارخانه بازیافت زباله سنندج تعطیل است و گفته شده چند قطعه از دستگاه بازیافت این کارخانه خراب و از رده خارج شده و بدون استفاده مانده است هر چند پیش از تعطیلی هم به دلیل مدیریت نامناسب، جداسازی زباله‌ها با حجم بالایی از آلودگی انجام می‌شد و کود کمپوست تولید شده در این واحد به علت داشتن خرده شیشه قابلیت مصرف حتی در فضای سبز شهری را نداشت.

تولید روزانه ۳۹۰ تن زباله 
به گفته رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری سنندج سرانه تولید پسماند در این شهر ۸۰۰ گرم به ازای هر نفر است و روزانه ۳۹۰ تن زباله جمع‌آوری و روانه جایگاه دفن می‌شود.
شکور صلواتی در پاسخ به چگونگی وضعیت جایگاه دفن زباله سنندج و اینکه برای استاندارد کردن و اعمال فاکتورهای مورد نیاز جایگاه زباله چه اقدام‌هایی انجام شده است، می‌گوید: وضعیت جایگاه دفن پسماند شهر سنندج مانند بیشتر محل‌های دفن شهرهای ایران بوده با این تفاوت که کارهای خوبی از جمله ساماندهی شیرابه محل دفن، استقرار سیستم پایش تصویری و ارائه طرح‌های راه‌اندازی خط تولید کمپوست و بازیافت زباله انجام شده است.

قسمت بیشتر زباله‌های دپو شده در جایگاه دفن زباله شهر سنندج فاقد هیچ گونه پوششی است و همین هم سبب شده جمعیت زیادی از حیوانات به ویژه سگ‌ها در این محل تجمع کنند، افزون بر این وزش باد هم زباله‌های کم‌وزن‌تر را در اطراف پراکنده می‌کند که رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری سنندج در این ارتباط می‌گوید: یکی از چالش‌های محل دفن زباله در مناطق کوهستانی کمبود خاک است که این امر را می‌توان با انتقال خاک و نخاله سطح شهر به محل دفن برای پوشش پسماندها جبران کرد.
سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ بحث سرمایه‌گذاری در حوزه پسماند در شهر سنندج مطرح و حتی شنیده شد یک سرمایه‌گذار با سرمایه‌گذاری اولیه ۷۰ میلیارد ریالی قرار است خط سورتینگ ۲۵۰ تنی برای تولید کود آلی کمپوست گرانوله ایجاد کند که پس از گذشت حدود ۶سال هیچ خبری از این سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاری نیست.
صلواتی در این باره اظهار می‌کند: به دلیل نوسان‌های شدید بازار و نبود ثبات قیمت، سرمایه‌گذار حاضر به ادامه همکاری نیست.

تشکیل پرونده قضایی 
دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کردستان نیز با بیان اینکه در حوزه پسماند و دفن زباله، برای شهرداران ۶ شهر استان پرونده قضایی و جرایم قانونی صادر شده است، از اعلام تذکر به شهردار سنندج در این رابطه خبر می‌دهد.
محمد جباری قانون مدیریت پسماندها را از برنامه‌های اولویت‌دار دادستانی عنوان می‌کند و می‌افزاید: این اقدام از نظر مسائل زیست محیطی و ایجاد درآمد و تولیدی مورد نظر دادستانی است.
وی یادآور می‌شود: در بحث قانون مدیریت پسماندها در مدیریت شهری سنندج نیز وظایف به صورت کامل انجام نشده و باید این قانون در بحث شیوه دفن زباله و فنس‌کشی سایت زباله و اجرای طرح تفکیک زباله که جزو وظایف مدیریت شهرداری، محیط زیست و اداره‌های وابسته است، اجرایی شود.