چالش نیروی کار، گریبان صنعت پلیمر را می‌گیرد؟

صنعت پلیمر به عنوان یکی از صنایع اشتغالزا در جهان شناخته می شود و یکی از بنیان های اصلی آن را نیروی کار متخصص و نیمه متخخص تشکیل می دهد و با این وجود شواهد نشان می دهد که ممکن است دسترسی به نیروی کار به چالش اصلی این صنعت در آینده تبدیل شود.

به گزارش اینپیا، کارشناسان پایگاه تحلیل «پلاستیک تودی» آمریکا بر این باورند که صنایع پلاستیک در سال 2022 با پنج چالش اصلی رو به رو خواهند شد که عبارت اند از: کمبود نیروی کار، بی ثباتی زنجیره تامین، ابتکار و هوشمندسازی، امنیت سایبری و سرمایه گذاری های زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی.

بنابراین مهم ترین چالش برای سال آینده کمبود نیروی کار است که این مساله در ایران نیز وجود دارد و پیش بینی می شود در آینده جدی تر نیز شود.
اما چرا این چالش برای کشوری که نرخ بیکاری بالایی دارد، مشکل ساز شده است؟

مهاجرت نیروی کار ماهر

یکی از مهم ترین دلایل این است نیروی کار ماهر در ایران از دستاوردهای شغلی مطلوبی برخوردار نیست و این مساله موجب می شود که برای تامین نیازهای خود به کار در کشورهای دیگر علاقه مند شود. این در شرایطی است که در کشورهای همسایه عمدتا کمبود نیروی کار ماهر وجود دارد و مهاجرت نیروی کار ایرانی که به دستمزدهای کمتر از عرف جهان قانع است، می تواند برای آنها یک امتیاز باشد.

بر این اساس هم شخص مهاجرت کننده و هم کشور پذیرنده مهاجر از این جریان سود کسب می کنند و در نهایت نیز این مساله به چالش صنایع ایران در خصوص کمبود نیروی کار دامن می زند.

عدم میل به کار

معضل دیگر، کمبود نیروی کار ماهر است که آن هم به عدم سنخیت دستمزد با کار باز می گردد. زمانی که نیروی کار ماهر میزان دستمزد خود را با مشاغل کاذب مقایسه می کند، میل به ادامه کار در زمینه مهارت خود را از دست می دهد و به سمت شغل های کاذب سوق پیدا می کند.

مدیر یک کارخانه پلیمری که نخ پلی استر تولید می کند، در این خصوص به اینپیا گفت: «کارگران ما ترجیح می دهند که در تاکسی های اینترنتی کار کنند تا این که روز خود را در کارخانه سپری کنند، چرا که بر اساس قوانین کار، دستمزد شغل آنها بسیار پایین تر از هزینه های زندگی است.»

کارگران ساده به جای کارگران ماهر

یکی دیگر از مسائلی که در صنعت پلیمر به شدت مشاهده می شود، این است که کارگران ساده که دانش مربوطه را ندارند، با تکیه بر تجربه حضور در محیط، جای کارگران ماهر را می گیرند و با دستمزد کمتر به انجام امور می پردازند.

این مساله ممکن است در کوتاه مدت برای کارفرما خوشایند باشد، اما باید این موضوع را در نظر داشت که حضور کارگر غیر ماهر در جایگاه کارگر ماهر می تواند مانع توسعه و ایجاد خلاقیت در کار شود که برای آینده آن صنعت و بازار کار، چالشی جدی خواهد بود.

پاندمی و تاثیر آن بر نیروی کار

کارشناسان حوزه کارگری بر این باورند که پاندمی، بهره وری نیروی کار را تحت تاثیر قرار داده است. به این گونه که بهره وری مشاغل خانگی و دورکاری را افزایش داده و به بهره وری امور کاری نیازمند به مهارت آسیب وارد کرده است.

این کاهش بهره وری منجر به اختلافاتی بین کارفرما و کارگران شده است که همین مساله می تواند به عدم ثبات کاری کارگران منتهی شود. علاوه بر این افزایش بهره وری مشاغل خانگی بسیاری از کارگران ماهر را به تغییر شغل علاقه مند کرده است.

آموزش

متاسفانه واحدهای صنعتی در ایران نگاه مطلوبی به موضوع آموزش ندارند و این مساله را هزینه مازاد می دانند. این در حالی است که بدون شک دانش دانشگاهی نمی تواند به صورت تخصصی روی یک موضوع کاری تمرکز کند و آموزش در محیط کارگاهی می تواند منجر به پرورش نیروی کار ماهر شود.

این در شرایطی است که بر اساس قوانین موجود در ایران، دولت تسهیلات مالیاتی را برای کارگاه هایی که آموزش نیروی کار ماهر را در دستور کار قرار می دهند، در نظر گرفته است.

با این وجود همچنان نگاه سنتی به امر آموزش جلوی رشد و توسعه مهارتی کارگران در ایران را می گیرد که این مساله بدون شک در صنعت پلیمر نیز وجود دارد.

آینده نیروی کار ماهر در ایران

بر اساس داده های موجود پیش بینی می شود که معضل نیروی کار در آینده نزدیک نیز ادامه داشته باشد و این مساله با افزایش هزینه های زندگی در ایران و عدم رشد متناسب دستمزدها تشدید نیز شود.

علاوه بر این، چالش های اقتصادی که در ایران برای بنگاه های کوچک و متوسط وجود دارد، روز به روز شدید تر می شود و این مساله نیز به کارفرما اجازه نمی دهد که نیروی کار را از نظر مالی به میزان لازم پشتیبانی کند.

همه این عوامل نشان می دهد که یکی از اصلی ترین چالش های آتی برای صنایع و به ویژه صنعتِ اشتغال‌بری مانند صنایع پلیمر، کمبود نیروی کار ماهر خواهد بود که اگر برای این مساله به صورت جدی چاره اندیشی نشود، می تواند آینده صنعت را به مخاطره بیاندازد.