نگاهی اجمالی به ایران پلاست هفدهم

دورخیز با چاشنی تحریم

هر ساله نمایشگاه های مختلفی در کشور برگزار می شود که هر یک از آن ها یک صنعت را پوشش می دهند. صنعتگران بر این اعتقادند که برگزاری نمایشگاه های سالانه می تواند کمک شایانی به رشد تولید در کشور و ارتقای صنایع مختلف داشته باشد. با این وجود ایران پلاست داستان متفاوتی نسبت به سایر نمایشگاه ها دارد.

به گزارش روابط عمومی انجمن ملی صنایع پلیمر ایران، هفده دوره است که نمایشگاه ایران پلاست برگزار می شود و یک نگاه اجمالی به آن نشان می دهد که هر سال استقبال از آن بیشتر و انتظارات از آن فرا تر می رود. با این حال ایران پلاست امسال  به گفته دست اندرکاران و شرکت کنندگان در آن، فراتر از انتظار بود. حضور حداکثری شرکت‌های فعال در این نمایشگاه هم گواه همین موضوع است. تعامل بخش خصوصی و دولتی در این نمایشگاه از جمله مسائلی است که نمی توان از آن چشم پوشی کرد. از سوی دیگر موضوع حائز اهمیت این است که ایران پلاست نشان داد وزن بخش‌خصوصی در زنجیره ارزش محصولات پتروشیمی با محوریت صنایع تکمیلی در فرآیندها، تصمیم‌‌‌سازی‌‌‌ها و توسعه در حال افزایش است که البته حجم معاملات در بورس‌کالا نیز گواه همین موضوع است.

 

آینده شغلی ایران در گرو صنایع تکمیلی

«آمارهای معاملاتی در بورس کالا در سال گذشته از داد و ستد ۴ میلیون و ۵۶۴ هزار تن انواع پلیمرها حکایت دارد آن هم در شرایطی که میزان صادرات محصولات نهایی تولیدی در صنایع تکمیلی بدون احتساب کامپاند رقمی نزدیک به ۸۵۲ هزار تن بوده، یعنی بدون احتساب افزودنی‌ها غیر بورسی، نزدیک به ۱۹ درصد از خرید مواد اولیه از بورس کالا به محصول صادراتی به ارزش یک میلیارد و ۶۶۲ میلیون دلار تبدیل شده است. متوسط ارزش صادراتی محصولات صنایع تکمیلی به استثنا کامپاند رقمی نزدیک به ۱۷۰۰ دلار به ازای هر تن بوده است که همین میزان در مقایسه با صادرات مواد خام پلیمری ارزش افزوده‌ای نزدیک به ۹۵ درصد را نشان می‌دهد.» این ها سخنان سعید ترکمان، رئیس هیئت مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ایران در سلسله نشست‌های تخصصی هفدهمین دوره نمایشگاه ایران‌پلاست است که اهمیت صنایع تکمیلی را نشان می دهد.

این در شرایطی است که  اگر حجم تولید در صنایع تکمیلی ترکیه و شکل‌‌‌دهی پلیمرها را رصد کنیم، رقمی بالاتر از ۹میلیون تن به دست می‌‌‌آید و این رقم برای کشوری همچون آلمان، بیش از ۱۲میلیون تن است. این موضوع نشان می‌‌‌دهد که اهمیت بازار یک نکته بسیار مهم قلمداد می‌شود چرا که ترکیه یا آلمان می‌توانند از بازار امن و بزرگ اتحادیه اروپا استفاده کند و یا از حمایت‌‌‌های اقتصادی و سهم بازار در اقصی نقاط جهان بهره ببرند، نکته مهم و اساسی این است که کشوری همچون ترکیه نه‌‌‌تنها صنعت پتروشیمی ندارد، بلکه در بسیاری مواقع برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود نیز با مشکل روبه رو است. این موضوع نشان می دهد آینده شغلی در کشور ما گره کوری به صنایع تکمیلی خورده است و به همین دلیل هم نمی توان از اهمیت آن چشم پوشی کرد. ایران پلاست هفدهم نیز به خوبی این موضوع را به نمایش گذاشت.

 

عقب گرد ایران پلاست

با اینکه ایران پلاست امسال یکی از بهترین دوره های ایران پلاست طی سال های اخیر به  شمار می آید اما واقعیت این است که این نمایشگاه برای رسیدن به جایگاه یک نمایشگاه بین المللی همچنان راه پر فراز و نشیبی را در پیش دارد. در این بین برخی بر این اعتقادند که ایران پلاست به طور کلی نسب به دهه های گذشته عقب گرد داشته چرا که شرکت های بزرگ جهانی فعال در صنایع پلیمری امکان حضور در ایران پلاست را ندارند و دلیل این موضوع نیز چیزی نیست جز تحریم ها و سیاست گذاری هایی که هر سال ایران پلاست را به عقب می راند.

علیرضا ترک، عضو انجمن ملی صنایع پلیمری چندی پیش در گفت و گو با دنیای اقتصاد در این رابطه گفته بود:« نمایشگاه ایران پلاست نسبت به گذشته عقب گرد جدی داشته است؛ چون زمانی که ما ایران پلاست داشتیم در منطقه نمایشگاه‌هایی مثل عرب پلاست یا نمایشگاه اوراسیا که در واقع در ترکیه برگزار می شود چندان جایگاهی نداشتند و به مراتب جایگاه ایران پلاست از آنها بالاتر بوده، اما هم به دلیل سیاست گذاری‌‌‌ها و هم به دلیل تحریم‌ها، حضور بازیگرهای بین‌المللی در ایران پلاست بسیار کمرنگ شده است. به هر حال جایگاه یک نمایشگاه بین‌المللی به حضور بازیگران بین‌المللی مرتبط است و وقتی که بازیگران بین‌المللی محدودیت دارند این جایگاه افت می‌کند. ما الان سال‌هاست که درگیر تحریم‌ها هستیم و تولیدکنندگان مواد اولیه و ماشین‌آلات دنیا در این نمایشگاه شرکت نمی‌‌‌کنند، حالا بگذریم از اینکه یکسری شرکت‌های دست چندم چینی و امثالهم در ایران پلاست شرکت می‌‌‌کنند و این وزن نمایشگاه را به شدت پایین می‌آورد. بخشی هم به دلیل سیاستگذاری‌هایی است که در این سال‌ها موجب شده جایگاه بین‌المللی نمایشگاه در مقایسه با نمایشگاه‌‌‌های منطقه‌‌‌ای مثل عرب پلاس و اوراسیا به شدت تنزل یابد.»

موضوع مورد اشاره، نکته ای است که نمی توان آن را با استقبال از ایران پلاست سرپوش گذاشت. درست است که در حال حاضر ایران پلاست یکی از نمایشگاه های مهم در کشور به شمار می آید اما این نکته که به دلایل مختلف از جمله تحریم ها و سیاست گذاری های اشتباه، در دوره های اخیر کمتر شباهتی به یک نمایشگاه بین المللی دارد نیز موضوع حائز اهمیتی است که از نظر جناب ترک دور نمانده است. البته شاید بتوان این عقب گرد را دورخیزی برای فردای بهتر دانست اما این موضوع به عوامل مختلفی وابسته است، برای مثال باید تحریم ها رفع شود و تغییر اساسی در سیاست گذاری ها به وجود بیاید. در غیر این صورت بدون شک در حد همان عقبگرد باقی خواهد ماند.

 

واقعیتِ ایران پلاست

آنچه که باید در رابطه با ایران پلاست دانست این است که به قول علیرضا ترک، اگر چه این نمایشگاه در سطح بین‌المللی جایگاه پررنگی ندارد اما واقعیت این است که در داخل کشور این نمایشگاه با استقبال خوبی از سوی دست اندرکاران و فعالان صنعت پلیمری رو به روست و خیلی از سیاست گذاری ها، تفاهم نامه ها و قرار داد های سالانه در این نمایشگاه پایه گذاری می شوند. بنابراین نمی توان اهمیت نمایشگاه ایران پلاست را در کشور نادیده گرفت اما بخش بین المللی این نمایشگاه همچنان دست خوش مسائلی مانند تحریم ها و سیاست گذاری هاست. با این حال نمی توان از این موضوع نیز غافل شد که ایران پلاست امسال یکی از بهترین دوره های ایران پلاست در چند سال اخیر به شمار می آید و شاید بتوان این دوره نمایشگاه ایران پلاست را دورخیزی برای رسیدن به جایگاه واقعی نمایشگاه بین المللی ایران پلاست دانست.