مکان‌یابی ایران در جغرافیای تکنولوژی

رئیس هیات مدیره هلدینگ داناپلیمر وضعیت تولید صنعتی ایران را در مختصات جهانی و جغرافیای تکنولوژی در عصر انقلاب صنعتی چهارم تشریح کرد.
میلاد مهرانپور، رئیس هیات مدیره هلدینگ داناپلیمر و عضو هیات علمی دانشگاه علوم و تحقیقات در قامت یکی از سخنرانان همایش و نمایشگاه صنایع پلاستیک به موضوع «دیجیتالیزاسیون و فناوری های نوین در تولید محصولات پلیمری» پرداخت. وی ابتدا با بیان اینکه دنیا به سرعت در حال تغییر است و کشور ما از این تغییرات اطلاع درستی ندارد، افزود: بیش از 260 سال است که از انقلاب صنعتی اول میگذرد و اکنون ما در میانه انقلاب چهارم قرار داریم و این موضوع مایه خوش شانسی ما است اما با این حال باید متذکر شد که تا همین الان هم از آن فاصله زیادی گرفته ایم.
مهرانپور در ادامه چالش‌های کلیدی صنعت پلیمر در پرتو انقلاب صنعتی چهارم را مدیریت زنجیره تامین، کنترل کیفیت و بهینه سازی فرآیند، بهره وری انرژی و پایداری، نگهداری و مدیریت دارایی و سفارشی سازی و انعطاف پذیری عنوان کرد. وی در خصوص مساله سفارشی سازی اینگونه توضیح داد که تولید در دنیا به میزانی منعطف شده که هر مشتری بنا بر سلایق و نیازهای خود و همزمان در فرآیند تولید تغییرات را سفارش و اعمال میکند.
رئیس هیات مدیره هلدینگ داناپلیمر چهار اصل اساسی انقلاب چهارم را قابلیت اتصال داده و اطلاعات به یکدیگر و شفاف شدن آنها، تصمیم گیری غیرمتمرکز و نسل جدید اتوماسیون ها دانست و توضیح داد: دیجیتالی شدن به فرآیند پذیرش فناوری های دیجیتال و ادغام آنها در جنبه های مختلف عملیات، فرآیندها و خدمات یک سازمان اشاره دارد و این فرایند میتواند در تولید محصولات پلیمری مزایایی چون افزایش کارایی و خدمات دهی به مشتری، بهبود کیفیت، کاهش هزینه تولید و غیره داشته باشد.
مهرانپور همچنین به برخی از فناوری های نوآورانه در ساخت محصولات پلیمری اشاره کرد و گفت: یکی از این فناوری ها چاپگر سه بعدی است که به دلیل تغییر کاربری آنها به منظور تولید انبوه به عنوان Additive Manufactoring شناخته میشود. این سیستم میتواند هر محصولات متفاوت و متنوعی را با سرعت بالایی کپی و تولید کند. اکنون شرکتهای زیادی در کشورهای اروپایی و حتی سابیک عربستان از این تکنولوژی استفاده میکنند و هزینه قالب و انبارداری آنها را به صرف رسانده است.
از دیگر فناوری های نو در ارتباط با صنعت پلاستیک باید به رباتهای پیشرفته اشاره کرد که به گفته وی متفاوت با رباتهای اتوماتیک هستند. این رباتها به دلیل توانایی خودکنترلی و خودمختاری به عنوان رباتهای اتونومی یاد میشود. وی دیگر سیستم های جدید را اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ دانست و عنوان کرد این تکنولوژی ها در کشورهای توسعه یافته از سالهای قبل به شکل گسترده مورد استفاده قرار گرفته به گونه ای که موجب شده صاحبان صنایع سرمایه ها و کارخانه های خود را از کشورهای جهان سوم دوباره به کشورهای خود بازگردانند. دلیل این امر هم استفاده از این فناوری ها و کاهش نیاز آنها به انرژی و کارگر ارزان بوده است.
وی گفت به عنوان نمونه اینترنت اشیا و ماشین لرنینگ در طراحی و کنترل کیفیت به میزان زیادی مورد استفاده قرار گرفته و هزینه تولید را کاهش داده است. همچنین اخیرا به کمک عینک های واقعیت افزوده توانسته اند با یک اپراتور ساده فعالیتهای یک اپراتور حرفه ای انجام دهند.
این استاد دانشگاه در ادامه به نمونه های موفقی از استفاده از این تکنولوژی ها اشاره کرد. وی گفت، وقتی یک تکنولوژی به دست مردم می رسد و همگانی میشود، بدین معنی است که سالها در صنعت مورد استفاده قرار گرفته است. برخی از شرکتها از سالها قبل از این تکنولوژی ها استفاده کرده و تا حد زیادی توانسته اند هزینه تولید خود را کاهش دهند. به عنوان نمونه سابیک از سال 2016 اینترنت اشیا و ماشین لرنینگ را مورد استفاده قرار داده است. شرکت آر.تی.پی، پلی وان و پلی پیپ هم مثالهایی هستند که هزینه خود را با دیجیتالیزاسیون هزینه خود را تا 20 درصد ککاهش داده اند. در حالی که ایران هنوز این تکنولوژی ها به گونه ای تخیلی قلمداد میشوند.