اثرات محیط‌زیستی پلاستیک‌ها

گزاره های کاذب درباره پلاستیک

 علیرضا صحاف امین، مدیر فنی گروه صنعتی وحید، در چهارمین همایش اقتصاد صنایع پلاستیک در ایران  با اشاره بر اثرات زیست محیطی پلاستیک ها در دنیا و  شایعات در فضای مجازی و اثر گذاری آن بر افکار عمومی گفت: تکرار اخبار در فضای مجازی تاثیر مستقیمی با باور عموم مردم دارد، از این رو  افراد اطلاعات تكرار شده را بسيار راحت تر از اطالعات جدید و تازه مي پذیرند. این امر در خصوص انتشار غلط اثرات زیست پلاستیک بر محیط نیز صادق است.  

وی طبق بررسی های خود در خصوص مصرف پلاستیک ها در جهان ادامه داد: مصرف پلاستيك ها در دنيا حدود 3۷۰ميليون تن مي باشد که این رقم كم تر از 5/۰ درصد وزني مواد مورد استفاده سالانه ما را تشكيل مي دهند. در راستای این موضوع باید گفت که حدود 13 درصد از پلاستیک ها مربوط به مصارف خانگی است و این رقم 3 درصد از زباله های موجود در کشور را شامل می شود. آمارها بیان می کند که حدود 7 درصد از زباله های تولید شده نیز مربوط به حوزه های صنعتی می باشد.

در پیرامون این بحث او اعلام کرد که محصولی در لیست محصولات سبز قرار می گیرد که دارای کمترین آسیب زیست محیطی باشد، اما چه محصولاتی سبز هستند؟ در پاسخ به این سوال باید که محصولات تولیدی را شامل می شود که مواد تشکیل دهنده ی آن ها به ترتیب از چوب، پلاستیک، کاغذ، فولاد، آلمینیوم و شیشه باشد. این مقام علاوه بر اثرات زیست زیست محیطی پلاستیک در جهان، به سایر موارد در زمینه آسیب ها زیست محیطی اشاره کرد.

وی تاکید کرد که تخلیه استخراج بيش از حد و پایدار مواد معدني و سایر مواد غيرزنده از طبيعت ، انتشار موادی مانند دی اكسيد سولفور و اكسيد نيتروژن در اثر فعاليت های صنعتي و ورود آنها به طبيعت، مغذی كردن بيش از حد منابع آبي و خاک توسط فعاليت های بشری، انتشار گازهای گلخانه ای از جمله دی اکسید کربن، انتشار مواد شيميایي مخرب الیه ازن مثل فوم های شيميایي و هم چنین اكسيداسيون فتوشيميایي كه از واكنش نور خورشيد که با هيدروكربن ها و اكسيد های نيتروژن بوجود مي آید می تواند اثرات بسیار مخربی بر محیط داشته باشد. در این میان برای جلوگیری از آسیب های محیطی، کشورها اقداماتی را به کار گرفته اند تا این آسیب ها را به حداقل برسانند. از جمله این اقدامات در کشور ایران باید به لوله هاي دوجداره پلي پروپيلني 8SNدر انتقال پساب اشاره کرد. این لوله ها با طول عمر 100 سال می تواند پساب فاضلاب را به طول متر 100 متر انتقال دهد.

صحاف امین در ادامه صحبت های خود موضوع بهینه سازی از طریق مصرف کالاهای پلاستیک را مورد بررسی قرار داد. او با اشاره به حجم مصرفی پلاستیک و سایر مواد در ساخت کیسه های فروشگاهی و نی آشامیدنی گفت: برای تولید هر کیسه فروشگاهی حدود 6 گرم پلاستیک و 60 گرم کاغذ مصرف می شود. هم چنین برای تولید هر نی آشامیدنی از 1 گرم پلاستیک، 2 گرم کاغذ، 11 گرم فلز و 22 گرم شیشه استفاده نمود. ارقام بالا ارجحیت تولید برخی از وسایل پلاستیکی نسبت به سایر مواد را نشان می دهد. علاوه بر این  این امر در کاهش هزینه ها نیز بسیار موثر است.

در ادامه باید گفت که جایگزیني كيسه های پلاستيكي یكبار و چندبار مصرف با كيسه های كاغذی مي بایست: ۷/۲ برابر بيشتر انرژی ، ۶/1 برابر انتشار بيشتر گاز CO2 و 17 برابر آب بيشتر استفاده مي گردد. هم چنین تولید پلاستیک ها در مقایسه با سایر مواد فقط ۲ درصد انتشار دی اكسيد كربن از توليد مواد و 5/0 درصد انتشار دی اكسيد كربن از توليدكل را دارا مي باشند. این درحالی است که مقدار انتشار دی اکسید کربن در تمام مواد حدود 21/11 درصد می رسد. این ارقام به تفکیک در  مواد مصرفی از جمله سرامیک ها، کاغذ، شیشه به ترتیب با رقمی معادل 24/4، 85/2، 55/0، 36/0 می باشد.

علیرضا صحاف امین با تاکید بر مزایای استفاده از پلاستیک ها ادامه داد: مطالعات در پیرامون این بحث حاکی از آن است که وزن پلاستیک های موجود در اقیانوس ها و دریاها حدود 500 گرم در هر کیلومتر مربع است. هم چنین او در خصوص شایعاتی مبنی بر اینکه هر هفته به میزان 5 گرم پلاستیک معادل (یک کارت اعتباری ) وارد بدن انسان ها می شود اظهار کرد که  انتشار این اعداد شایعه است و این مقدار در مطالعات جدید  حدود 00005/0 در هفته گزارش شده است.  پلاستیک  در صنعت خودو سازی نیز نقش مهم و به سزایی را ایفا کرده است. بدین معنا که تولید کنندگان با استفاده از موارد مصرفی پلاستیک در تولید خودرو میزان توانستند وزن این کالا را به حداقل برسانند، که این امر رابطه مستقیمی با مصرف سوخت داشته و به روند بهینه بازی کمک کرده است.

او در آخر سخنان خود با اشاره بر جایگزینی بایو پلاستیک ها به جای پلاستیک افزود: شواهد گویای آن است که بایو پلاستیک ها به دلیل عدم نگرانی از زباله جذابیت بسیاری دارد اما ذکر این نکته ضروری است که بایو پلاستیک ها در مرحله تخریب دی اکسید کربنی بیشتری نسبت به پلاستیک ها منتشر می کنند. علاوه بر علل نام برده شده، قیمت آن ها نیز نسبت به پلاستیک ها چند برابر گران تر است. از این رو قابل ذکر است که مصرف آن ها در کشوری همانند ایران به دلیل شرایط اقتصادی، به صرفه نخواهد بودو هزینه های گزافی در پی خواهد داشت.