چگونگی معاهده پایانی INC  بر اقتصاد کشورمان تاثیر بالایی دارد

سخنرانی دکتر قنبرپور رئیس کمیسیون آموزش انجمن ملی صنایع پلیمر ایران با موضوع «ارزیابی سند بین المللی الزام آور قانونی در مورد آلودگی پلاستیک» در همایش پتروشیمی ایرانIPF برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی انجمن ملی پلیمر ایران، وی در ابتدای سخنرانی خود مروری بر تاریخچه و روند حرکت INC  داشت و گفت:  پیرو درخواستی که انجمن محیط زیست سازمان ملل از مدیر برنامه های محیط زیست داشت کمیته ای تشکیل شد با عنوان «کمیته بین دولت ها» جهت تدوین سند الزام آور برای مقابله با آبودگی پلاستیک ها اولین جلسه INC-1  در پونتا دل استه، اروگوئه از 28 نوامبر تا 2 دسامبر 2022، دومین جلسه  INC-2 در پاریس، فرانسه از 29 مه تا 2 ژوئن 2023، جلسه سوم INC-3  در نایروبی، کنیا از 13 تا 19 نوامبر 2023 و جلسه چهارم INC-4  در اتاوا، کانادا، از 21 تا 30 آوریل 2024 برگزار شد.

دکتر قنبرپور با بیان اینکه ایران در تمام این نشست ها مشارکت فعال داشته و به طور کلی جلسات سنگینی برگزار شده است تصریح نمود:  در واقع درخواست انجمن محیط زیست سازمان ملل از مدیر اجرایی برنامه محیط زیست آن سازمان برای تشکیل کمیته گفتگوی بین دولتی (INC) جهت تدوین سند الزام آور قانونی بین المللی برای مقابله با آلودگی ناشی از پلاستیک ها با لحاظ محیط اقیانوسی بوده است.

عضو هیئت مدیر انجمن ملی صنایع پلیمر ایران افزود : بنا شده در این سند ویژگی هایی لحاظ شود از جمله آنکه تلفیقی از رویکردهای داوطلبانه و الزام آور باشد، بر مبنای رویکرد جامع با درنظر گرفتن طول عمر کامل پلاستیک باشد، در آن اصول اعلامیه ریو در مورد محیط زیست و توسعه لحاظ شود و همچنین شرایط و توانمندی­های ملی و لحاظ شروط بیان شده در قطعنامه مورد توجه قرار گیرد.

وی در بخش دیگری از سخنرانی خود در همایش IPF به طور خلاصه به روند و نتایج نشست INC3 اشاره و گفت: در این نشست حمایت محدودی از کاهش تولید پلاستیک شد.  همچنین توصیه کشورهای سوئیس و اروگوئه برای کارهای بیشتر بر روی مواد شیمیایی که مورد نگرانی هستند مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این نشست چالش های زیادی برای رسیدن به ادبیات مشترک وجود داشت.

عضو هیئت مدیر انجمن ملی صنایع پلیمر ایران در ادامه گفت: کشورهای عضو در مفاد مختلف در پیش نویس صفر مداخله کردند، باتوجه به نظرات مختلف، یک متن تلفیقی با گزینه هایی برای مفاد مختلف گردآوری شد. همچنین هیچ توافقی در مورد کار بین جلسه ای وجود نداشت، بنابراین تا بعد از  INC4 هیچ کار بین جلسه ای وجود نخواهد داشت.

دکتر قنبرپور در ادامه به جلسه چهارم INC4 که شهر اتاوا کانادا برگزار شد اشاره و اظهار کرد: در این جلسه بیش از 2500 شرکت‌کننده به نمایندگی از 160 کشور مختلف گرد هم آمدند. همچنین تعداد  زیادی از بخش دانشگاه، سازمان‌های جامعه مدنی، نهادهای بخش خصوصی NGO ، به عنوان عضو ناظر در این جلسات حضور داشتند. شاید در کمتر نشست بین المللی ما شاهد چنین حضوری باشیم.

رئیس کمیسیون آموزش انجمن ملی صنایع پلیمر ایران در بیان جزییات بیشتر افزود: در حالی که اثرات آلودگی پلاستیک بر سلامت انسان و محیط زیست واضح به نظر می‌رسد، اما باید اذعان کرد که پلاستیک مفید است و نمی‌توان آن را به طور کامل از بین برد. گفتگو در  INC4 در مورد یافتن یک تعادل عادلانه بین این دو دیدگاه بود و درخواست کشورهای پایین دست، محصور در خشکی و جزیرهای کوچک، بلند و واضح مطرح شد. آنها با همراهی و حمایت قوی اتحادیه اروپا خواستار یک توافق قوی و جاه‌طلبانه هستند. موضوعاتی مانند امور مالی و اقدامات بالادستی در مورد تولید پلاستیک در دستور کار نشست بین جلسه‌ای به شدت مورد بحث قرار گرفت. در حالی که با ایجاد گروه‌های متخصص برای کار بین جلسه‌ای پیشرفت‌هایی حاصل شد، اما اختلافات قابل ‌توجهی بین کشورها در معاهده باقی مانده است. همانطور که مذاکرات به سمت جلسه نهایی در بوسان پیش می‌رود، شکل و محتوای معاهده نامشخص است و چالش‌های ناشی از دیدگاه‌ها و منافع مختلف برای نهایی‌کردن یک معاهده جامع و موثر در مورد آلودگی پلاستیکی همچنان ادامه دارد.

دکتر قنبرپور با بیان اینکه این موضوع بسیار مهم است زیر بر روی صادرات محصولات پتروشیمی کشور و اقتصاد ما اثر گذار است تصریح کرد :اگر رویکرد پایانی معاهده به سمت دیدگاه اروپایی ها باشد چون آن ها نگاه خاص خود را به محیط زیست دارند می توانند محدودیت هایی را اعمال و به اقتصاد کشور ضربه بزنند.بنابراین این خیلی مهم است که چقدر چانه زنی کرده و چقدر بتوانیم کشورها را همراه خود کنیم مهم است.

وی با طرح این سوال که INC5   چه در انتظارمان است گفت : پس از پایان جلسات INC-4، کار بین جلسه‌ای باید به زودی در مورد ابزارهای پیاده‌سازی (به ویژه در مکانیزم مالی) و رویکردهایی برای پرداختن به طراحی محصول، با تمرکز بر قابلیت بازیافت و استفاده مجدد آغاز شود. با این حال، روش‌های دقیق برای کار بین جلسه‌ای به طور کامل مشخص نیست. منتظر اطلاعات بیشتر از دبیرخانه هستیم.دبیرخانه به زودی مجموعه‌ای از متن ساده تولید شده در طول مذاکرات در INC-4  را منتشر خواهد کرد. اعضا درخواست کرده‌اند که متن به INC-5 بدون هیچ تغییر دیگری از طرف تسهیل‌کننده‌ها ارسال شود.رئیس رویکرد پیشنهادی INC-5 را چند هفته قبل از جلسه در یک یادداشت سناریویی ارائه خواهد کرد. یادداشت سناریو در زمینه‌سازی برای مذاکرات در جلسه پایانی حیاتی خواهد بود.آیین‌نامه داخلی باید به طور رسمی تصویب شود، که تاکنون به تعویق افتاده است. آئین‌نامه داخلی مجموعه دستورالعمل‌هایی است که بر نحوه انجام مذاکرات نظارت می‌کند. آنها فرآیندهای تصمیم‌گیری، رأی‌گیری، و رفتار شرکت‌کنندگان را ترسیم و تضمین می‌کنند که روند رسیدگی منظم، شفاف و منصفانه است. اگر توانایی رای دادن در مورد موضوعات مورد بحث (قانون 38.1) از بین برود، پیامدهای مهمی برای چگونگی پیشرفت هفته خواهد داشت.

عضو هیئت مدیر انجمن ملی صنایع پلیمر ایران در بخش پایانی سخنرانی خود با بیان اینکه پیش نشست INC5  قرار است در کشور تایلند شهر بانکوک 3 الی 7 شهریور ماه برگزار شود گفت : در این نشست به بررسی مواردی از قبیل« محصولات پلاستیکی مشکل زاد و قابل اجتناب»،«مواد شیمیایی نگران کننده مورد استفاده در محصولات پلاستیکی»و« طراحی محصولات با تمرکز بر قابلیت بازیافت و استفاده مجدد» پرداخته خواهد شد.