ضرورت نقش آفرینی ایران در بازیافت پلیمر

شروین احمدی،‌ عضو هیات علمی و رئیس پژوهشکده پتروشیمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران و نایب رییس هیات مدیره انجمن مستربچ و آمیزه‌های پلیمری ایران در سخنرانی خود با موضوع «بررسی اقتصادی قوانین روزآمد زیست محیطی و تکنولوژی‌های نوین بازیافت شیمیایی و مکانیکی پلیمرها» در چهارمین همایش و نمایشگاه اقتصاد صنایع پلاستیک در ایران با اشاره بر ضرورت نقش‌آفرینی ایران در صنعت بازیافت پلاستیک بر مزایای نسبی ایران از جمله انرژی ارزان قیمت و نیروی کار و موقعیت جغرافیایی تاکید کرد.
شروین احمدی،‌ عضو هیات علمی و رئیس پژوهشکده پتروشیمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران در سخنرانی خود با موضوع «بررسی اقتصادی قوانین روزآمد زیست محیطی و تکنولوژی‌های نوین بازیافت شیمیایی و مکانیکی پلیمرها» در چهارمین همایش و نمایشگاه اقتصاد صنایع پلاستیک در ایران گفت: دنیا اکوسیستم مشخص و دهکده جهانی دارد که چاره‌ای جز حفظ آن و استفاده درست از منابع نداریم. در این دهکد‌ه جهانی کشوری داریم ‌که بیش از ۵هزارسال سبقه جهانی دارد ولی هنوز نتوانستیم از امکانات موجود خوب استفاده کنیم. وضعیت تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد اثری از آثار کار ما وجود ندارد. جایی که می‌توانیم‌ عملکرد خوبی در آن داشته باشیم مقوله بازیافت است تا بتوانیم از یک محصول بی‌ارزش محصولی با ارزش افزوده بالاتر به دست آوریم.
او ادامه داد: ما همیشه یک ماده اولیه را استفاده کرده و با جداسازی آن به کالایی می رسیدیم که زنجیره ارزشی بود و ثروتی از آن ایجاد می‌شد. حالا می‌خواهیم با اقتصاد چرخشی سر و ته این زنجیره را به هم پیوند بدهیم. در واقع قصد ما این است که مواد اولیه ما همان ضایعات محصول قبلی باشد. برای این کار باید استراتژی داشته باشیم.
احمدی در رابطه با تغییرات قوانین حوزه بازیافت در جهان خاطرنشان کرد: برای مثال اولین قوانینی که در دنیا تغییر کرد، در زمینه ضایعات سمی بود. در سال ۱۹۷۰ بحث شد که پلاستیک‌هایی که از فرایند بیرون می‌آیند سمی نباشند. اما امروز حتی درباره صنایع بالا دستی صحبت می‌کنند که حتی میکروپلاستیک هم تولید نشود. قوانین هر روز عوض می‌شوند و گاهی نیز برخی کشورها برای خود قوانینی ایجاد می‌کنند که تجارت ضایعات را به کلی در جهان تغییر می‌دهد. برای مثال تا قبل از ۲۰۱۸ مقصد عموم ضایعات پلاستیکی چین بود اما با وضع برخی قوانین در این کشور این مقاصد تغییر کرد و امروز ترکیه نقش مهمی در این زمینه ایجاد می‌کند.

جای خالی ایران در بازیافت پلاستیک
این فعال صنعت پلیمر ادامه داد: ما در ایران سواحل بزرگی در خلیج فارس و دریای عمان داریم، انرژی ارزان قیمت و نیروی کار نیز از دیگر مزایای نسبی ما است که باعث می‌شود بتوانیم محل مناسبی برای این تجارت باشیم. اما متاسفانه امروز هیچ نقشی در این زمینه ایفا نمی‌کنیم. در حالیکه ارزش تجارت ضایعات امروزه در جهان بیش از ۳۷ تا ۳۸ میلیون دلار است و آسیا نیز بیشترین سهم را دارد.
به گفته احمدی تجارت ضایعات پلاستیکی در آینده در جهان به هیچ عنوان کم نمی‌شود و ‌با پیشرفت جوامع بشری مصرف پلاستیک بیشتر و هد‌فمندتر خواهد شد و بازیافت نیز به سمت قوی‌تر شدن می‌رود.

انواع تکنولوژی‌های بازیافت پلاستیک
او در رابطه با تکنولوژی‌های روز بازیافت پلاستیک ادامه داد: یکی از روش‌هایی که بسیار مهم بوده و مقبولیت بسیاری نیز در بین فعالان این صنعت دارد؛‌ بازیافت مکانیکی است. در این روش تمیزکاری، جداسازی و اضافاتی که باید در این فرایند استفاده شود بسیار اهمیت دارد. جداسازی نوع دیگری از روش‌های بازیافت ضایعات پلاستیکی است که بسیار در دنیا مورد استفاده است اما متاسفانه در ایران استفاده نمی‌شود.
احمدی افزود: نکته مهم در این زمینه این است که این روش‌ها تا زمانی که مواد اولیه پلاستیکی هنوز به حالت اول خود نزدیک است؛ جواب می‌دهد. در مرحله‌ای که مواد دیگر خاصیت اولیه خود را از دست می‌دهند؛ بازیافت شیمیایی به کمک شما می‌آید که به تازگی نیز در سطح جهان رواج یافته و در این روش تلاش می‌شود عناصر سازنده پلاستیک را به حالت اولیه خود بازگرداند.
این فعال صنعت پلیمر با تاکید بر نقش آفرینی ایران در صنعت بازیافت پلاستیک خاطرنشان کرد: ‌بازیافت یک ضرورت است. خوراک نیز برای آن وجود دارد و همچنین ‌در دنیا کشش لازم برای آن فراهم است. ایران نیز به واسطه موقعیت مکانی و نیروی انسانی خود مزیت نسبی در این زمینه داراست.
او همچنین یادآور شد: یکی از پایه‌های مهم یک اقتصاد پایدار بازیافت است و ‌باید بدانیم که فقط قوانین و ‌روابط است که می‌تواند به ما در این زمینه کمک کند. اقتصاد چرخشی برای ما بسیار مهم است و اقتصاد ما زمانی می‌تواند توسعه پیدا کند که از حالت خطی خارج شده و به حالت چرخشی برگردد. خوشبختانه زمینه‌های لازم برای آن نیز در ایران بسیار فراهم است.