تعدد و تفسیر پذیری بخشنامه‌ها مانع اصلی صادرات ایران

به گزارش اینپیا، مهم ترین مسائل مطرح شده در این جلسه بخشنامه های متعدد ارزی بانک مرکزی برای صادرات و واردات بود که پیچیده بودن، قابل تفسیر بودن و عطف بما سبق شدن آن ها موانع زیادی را در مسیر تجارت کشور قرار می دهد و حتی پیشنهادی مبنی بر انجام یک طرح پژوهشی توسط تشکل ها برای محاسبه میزان خسارات وارد شده به صادرات و بخش خصوصی ناشی از این بخشنامه ها مطرح شد.

مصوبه جدید دولت که واردات و صادرات تهاتری کالا، ترخیص کالا با ارز متقاضی و واردات در مقابل صادرات را ممکن می‌کند، نیز در این جلسه مورد کنکاش قرار گرفت.

وضعیت صادرات مواد اولیه و مصنوعات پلیمری در 6 ماهه ابتدایی سال 99

در ابتدای این جلسه گزارشی از آمار صادرات مواد اولیه پلیمری و مصنوعات پلاستیکی توسط کمیسیون صادرات ارائه شد که بر اساس آن، آمار 6 ماهه مواد اولیه پلیمری 1434 میلیون دلار و به وزن 1923 هزار تن است که حاکی از کاهش 12 درصدی ارزشی نسبت به سال گذشته و افزایش 8 درصدی وزنی نسبت به مدت مشابه است.

آمار صادرات مصنوعات پلیمری نیز نشان می داد که ارزش صادرات 6 ماهه ابتدای سال 377 میلیون دلار و به وزن 306 هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه کاهش 15 درصدی ارزشی و افزایش 20 درصدی وزنی داشته است.

بر اساس گزارش ارائه شده، افغانستان، عراق و پاکستان مقاصد اصلی صادراتی بودند که در عراق 19 درصد کاهش صادرات مصنوعات پلاستیکی، در افغانستان حدود 1 میلیون دلار کاهش یافته ولی در پاکستان حدود 9 میلیون دلار رشد صادرات داشتیم.

همچنین به این موضوع اشاره شد که با توجه به اینکه بیشترین صادرات را به عراق داریم، صادرات به این کشور با چالش های تعرفه ای و غیر تعرفه ای و نفوذ رقبا همراه بوده است. در حال حاضر ترکیه و چین بازیگران اصلی بازار عراق شدند و ایران به عنوان سومین شریک تجاری عراق قرار دارد که از جمله عوامل اصلی آن، مشکلات نقل و انتقال ارزی و تحریم هاست که شیوع کووید 19 نیز مزید علت شده است.

در این جلسه با اشاره به مسائل مطرح شده در جلسات چالشی فعالان بخش خصوصی با حضور وزیر صمت و رئیس کل بانک مرکزی به آسیب شناسی بخشنامه های متعدد و معایب و پیامدهای ناشی از آن پرداخته شد و به این نکته نیز اشاره گردید که افزایش اختیارات وزارت صمت و انتقال برخی از این اختیارات در حوزه ارز و صادرات از بانک مرکزی به این وزارتخانه می تواند به ساماندهی این بازارها منجر شود.

از مهم ترین نکات مطرح شده این بود که بخشنامه جدید در خصوص آزاد شدن واردات در مقابل صادرات و امکان تهاتر ارزی، ساده، روان و قابل فهم و غیر قابل تفسیر باشد چرا که اکثر مشکلات صادرکنندگان در خصوص بخشنامه های متعدد ناشی از قابل تفسیر بودن و شفاف نبودن این بخشنامه ها بوده است.

کسری ارزش حواله ارزی و برخی موانع و محدودیت های ایجاد شده در این خصوص توسط بانک ها و یا پیچیدگی های آیین نامه ها و بخشنامه ها از دیگر مشکلات موجود در مسیر صادرات بود که از سوی حاضرین مطرح شد اما بر بر ضرورت پیگیری به موقع بخشنامه های دولتی برای عدم ایجاد هر گونه مشکلات در رفع تعهد ارزی صادرکنندگان نیز تاکید شد.

اطلاعات و داده های نادرست بانک مرکزی و گزارش ها و آمارهای نادرستی ناشی از آن که از سوی این نهاد در خصوص صادرات ارائه می شود، یکی از مهم ترین مسائلی بود که توسط اعضای جلسه به آن اشاره شد.

پیشنهاد تشکیل اتاق مبادله اطلاعات وارد کنندگان و صادرکنندگان در وزارت صمت

در این جلسه همچنین از پیشنهاد ایجاد اتاق مبادله ای در وزارت صمت خبر داده شد که هدف آن مواجه کردن وارد کنندگان و صادر کنندگان برای رفع مشکلات ارزی هر دو طرف با یکدیگر است. هرچند این نگرانی نیز برای فعالان اقتصادی وجود دارد که این موضوع با چالش های جدیدی همراه شود.

طبق این پیشنهاد، مدیریت این طرح قرار است در اختیار اتاق ها باشد و نمایندگانی از بانک مرکزی، کمیسیون صادرات و کمیسیون واردات اتاق بازرگانی در این مدیریت مشارکت کنند.

فرصت ویژه موافقت نامه های جهانی برای تجارت کشورها

در ادامه این جلسه موضوع توافقنامه های چند جانبه و دو جانبه تجاری و فرصت ها و پتانسیل های این توافقنامه ها به ویژه در صنعت پلیمر مطرح شد.

براساس گزارش ارائه شده در این جلسه آمارها حاکی از آن است که سهم 60 درصدی تجارت جهانی بر بستر موافقت نامه های جهانی صورت می گیرد که یکی از کارامدترین مواقتنامه ها در منطقه ما شورای همکاری خلیج فارس است. با توجه به اینکه کشورهای عرب منطقه به سطحی مثل بازار مشترک رسیدند، ممکن است بعد از این پول مشترک را هم مطرح کنند که می تواند این موافقتنامه از مهم ترین موافقتنامه ها را بعد از اتحادیه اروپا کند.

همچنین به موافقتنامه تجارت ترجیحی اوراسیا اشاره شد و این نکته مورد تاکید قرار گرفت که حضور انجمن ملی پلیمر ایران در این موافقتنامه می تواند مقدمه ای برای حضور در موافقتنامه های جهانی مهم تر شود.

انجمن ملی پلیمر مانع از ایجاد تخفیف تعرفه ای برای واردات کالاهای مورد نظر خود در موافقتنامه اوراسیا شود

با توجه به اینکه در موافقتنامه اوراسیا قرار است طرف ایرانی یک ریکوئست لیست و طرف مقابل نیز آفر لیست برای اعمال تعرفه های ترجیحی بدهد، پیشنهاد شد اقلام کالایی مورد نظر انجمن ملی پلیمر نیز در این لیست دیده شود.

همچنین پیشنهاد شد که اگر طرف مقابل در ریکوئست لیست خود تخفیف برای اقلام مربوط به انجمن ملی را از دولت تقاضا کرد، ما این درخواست را داشته باشیم که طرف ایرانی در خصوص اقلام مورد نظر انجمن به طرف خارجی امتیاز تعرفه ای ندهد که البته این موضوع مستلزم آن است که تعرفه های مورد نظر انجمن استخراج شده و لیست تعرفه ها را با تعرفه های موجود مورد توافق اوراسیا مقایسه کرد تا اقلام تعرفه ای مد نظر انجمن طی نامه ای رسمی ارائه شود.

در پایان جلسه مقرر شد طی فراخوانی از تشکل ها درخواست شود تا توانمندی های صادراتی و یا محدودیت های وارداتی خود را با اوراسیا اعلام کنند.