مهندسی عرضه توسط پتروشیمی‌ها، بنزین بر آتش التهاب بازار پلی‌پروپیلن‌ها

گفت و گوی خبرنگار اینپیا در این خصوص با مهندس سعید زمان زاده، رئیس کمیسیون بازرگانی انجمن ملی صنایع پلیمر را در ادامه می خوانید:

عوامل اصلی ایجاد التهاب در بازار محصولات مختلف پتروشیمی چیست؟

عوامل زیادی برای توجیه التهاب در بازار محصولات پتروشیمی وجود دارد اما از جمله عوامل اصلی می‌‌توان به نگرانی صاحبان صنایع پایین دستی و تولیدکنندگان از کاهش ارزش دارایی‌های جاری خود اشاره کرد که با رصد بازارهای موازی، این نگرانی دو چندان شده، لذا میل به خرید مواد اولیه افزایش پیدا می‌کند.

عامل دیگر در صنایع بالادستی و مجتمع‌های پتروشیمی است که تمایل به ایجاد رقابت در خریداران دارند و گاهی اقدام به مهندسی عرضه در برخی گریدهای جذاب می‌کنند.

نگرانی دیگری که به موج رقابت دامن می‌زند عدم اطمینان کافی از ثبات اقتصادی در کوتاه مدت است، فشار حداکثری تحریم‌ها در سه ماه پایانی دولت ترامپ عرصه را بر اقتصاد ایران تنگ کرده و کارشناسان امیدی برای بهبود کوتاه مدت متصور نیستند.

چرا زمانی که تمرکز بر کنترل التهابات در یک گرید افزایش پیدا می کند، گریدهای دیگری دچار التهاب می شوند و این چرخه همچنان ادامه دارد؟

اگر مشخصا منظورتان از کنترل التهاب PVC و افزایش تقاضا و نهایتا رقابت پلی پروپیلن است، نمی‌توان این موضوع را تعمیم داد که کنترل یک حوزه منجر به فشار در بخش دیگر شود چرا که مصرف کننده هرکدام از این گریدها متفاوت هستند، در خصوص کاهش التهاب در PVC رصد سهمیه ‌های بهین یاب و حذف سهمیه‌های غیر واقعی و تفکیک مصرف کنندگان هر گرید موثر واقع شده است؛ ولی افزایش رقابت گریدهای پلی پروپین، خصوصا نساجی ناشی از عدم عرضه کافی و رعایت کف عرضه توسط مجتمع های پتروشیمی است.

برای اثبات این ادعا بر اساس آمارهای موجود بورس کالا، با بررسی عرضه های ماهانه و هفتگی در سه ماه آخر سال ۹۸ و همچنین ۴ ماه نخست سال جاری مشاهده می‌شود که تنها در خرداد ماه سال جاری کاهش ۴۰ درصدی عرضه در مقایسه با اردیبهشت را داشته ایم و در هفته اول مرداد ماه سال جاری کاهش ۲۵ درصدی در مقایسه با میانگین اسفند ۹۸ و اردیبهشت ۹۹ داشته ایم.

این آمار بیانگر انگیزه بالای فروش مجتمع های پتروشیمی در مقطعی بود که با کاهش چشمگیر قیمت نفت و رکود جهانی ناشی از شیوع کرونا چشم انداز مثبتی برای رشد قیمت ها وجود نداشت و با افزایش قیمت ارز و احتمال تغییر مثبت در بازارهای جهانی، عرضه ها به شکل معنی داری کاهش یافته که موجب رقابت حداکثری شده‌است.

برای جلوگیری از التهابات موجود با توجه به این که نرخ ارز از ثبات خاصی همراه نیست و تفاوت بین ارز نیمایی و آزاد فاحش است، چه اقداماتی می توان انجام داد؟

سوال سختی مطرح کردید که البته پاسخ آن را خودتان به نوعی دادید، عامل اصلی بی ثباتی افزایش نرخ ارز است، لذا کنترل نوسانات نرخ ارز تصمیمی کلان و استراتژیک است که عزم لازم را می طلبد. لذا با توجه به عدم توفیق در آن، گزینه دیگر اشباع تدریجی بازار با عرضه های مکفی خواهد بود که بتواند از التهابات و هیجاناتی بکاهد.